آهن آلات

ریل فولادی چیست و چه کاربردهایی دارد

ریل فولادی چیست

با پیشرفت تکنولوژی، بشر همیشه به دنبال سرعت بخشیدن به انجام کارها و بهبود نحوه زندگی بوده است. حمل و نقل یکی از مهمترین و بارزترین مواردی می باشد که در تمام بخش های زندگی ما وجود دارد و در واقع مرزهای آبی خاکی هوایی را تحت شعاع خود قرار داده است. در حوزه حمل و نقل زمینی برای انجام سریعتر ، حمل و نقل ریلی به سبب مزایای مختلف از قبیل قابلیت حمل انبوه بار و مسافر ، مصرف پایین انرژی ، حفظ محیط زیست ، استهلاک پایین در ناوگان و غیره ، دارای جایگاه خاصی در بخش حمل و نقل به ویژه در جهت برقراری توسعه پایدار می باشد .

تاریخچه ریل فولادی

با شروع انقلاب صنعتی ( 1760 تا 1840 میلادی) ریل‌ ها از چوب‌های بلوط با طول چند فوت ساخته می‌ شدند که تسمه‌های چدنی بر روی آنها نصب شده بود (Strap-Iron Rails)، تسمه‌های فلزی برای دوام بیشتر و کاهش اصطکاک استفاده می‌ شدند. مشکل این ریل‌ها این بود که تسمه‌ ها از روی بستر چوبی جدا شده و در کف واگن‌ ها فرو می‌ رفتند.

زادگاه ریل معادن اروپا در قرن 16 میلادی و خاستگاه راه‌آهن، بریتانیای قرون 18 و 19 میلادی است، در اواسط قرن 16 میلادی معدن‌کاران آلمانی برای حمل ذغال‌سنگ از گاری‌هایی استفاده می‌کردند که دارای چرخ‌های چوبی بودند و ریل‌های آنها از تنه درختان ساخته شده بودند، اتصال این ریل‌ها از طریق شیار و پین بوده است.
پیشینه احداث و بهره‌ برداری موفق نخستین راه‌ آهن در ایران به دوره قاجار در سال ۱۲۲۷ خورشیدی (۱۸۴۸ میلادی) از رشت به بندر پیربازار و بندر انزلی بازمی‌گردد. در سال ۱۲۶۱ خورشیدی شمسی خط تراموایی میان تهران و شاه عبدالعظیم به طول ۸۷۰۰ متر کشیده شد. عرض این راه‌آهن یک متر بود و مسیو بواتال فرانسوی آن را اجرا کرد و سپس به یک بلژیکی واگذار شد. شرکت راه آهن، فعالیت خود را از سال 1355 در زمینه حمل کالا، خدمات راهبری قطارهای باری و مسافری تعمیر و نگهداری ناوگان حمل ریلی آغاز کرده است .

تعریف ریل فولادی

ریل فولادی نورد شده ایست که به شکل معین و به صورت دو ریل فلزی موازی روی ریل بندها نصب می گردد و و به صورت ثابت روی شاسی خود پیچ و مهره می شود . هدف از ساخت و نصب ریل فولادی به صورت دو خط موازی در کنار یکدیگر ساخت ریل ها در جهت تسهیل حمل ونقل و انتقال واگن ها صورت می گیرد . معمولا جهت عبور واگن ها می باشد، بیشترین کاربرد ریل فولادی در صنعت راه آهن و مترو می باشد که عموماً از فولادهایی با متریال CK45 و CK55 استفاده می گردد. دلیل استفاده از این متریال خاصیت ضد سایشی این آلیاژها است .

در تعریف ساده، ریل عنصر اصلی که حرکت چرخهای ناوگان ریلی بر روی آن صورت می گیرد.

وظیفه ریل فولادی

ریل فولادی چست : ریل های فولادی وظیفه تحمل بار وسیله نقلیه و هدایت آن را به عهده دارد پس باید به گونه ای ساخته شود که نیرو در سرتاسر سطح تقسیم شود برای این منظور ریل ها به وسیله بست و پابند به همدیگر بسته شده و سازه واحدی را تشکیل می دهند که کم ترین اصطحکاک با وسیله نقلیه داشته باشد و مانع و مقاومتی در برابر حرکت نشود .

اجزا ریل

سخت ترين قسمت ريل كه در تماس مستقيم با چرخ ناوگان عبوري بوده و بيشترين وزن ريل را به خود اختصاص داده است. عمده معايب و خرابی هاي ريل مربوط به اين قسمت ريل است .

اجزای ریل فولای

انواع ریل

هم اکنون انواع ریل در کشورهای جهان با استانداردهای متفاوت و به‌منظور مصارف مختلف تولید و مصرف می شود ، که مهمترین آنها را به صورت مختصر شرح می دهیم .

ریل راه‌آهن

ریل (Railroad Track) فولاد نوردشده‌ای است که به شکل معین و به صورت دو رشته موازی روی ریل‌بندها نصب می‌شود. هدف از ساخت و نصب ریل‌ها معمولاً گذر واگن از روی آن‌هاست. برای تثبیت و تعادل ریل‌ها قطعات شکسته‌شده سنگ روی بستر راه‌آهن ریخته می‌شود. به این قطعه‌سنگ‌ها پارسنگ یا بالاست می‌گویند.

ریل شیاردار

ریل شیاردار دسته‌ای از ریل می باشد که در سطح مقطع آن‌ها شیارهایی طراحی شده است که اتصال این پروفیل‌ ها به یکدیگر یا اتصال آن‌ها با سایر قطعات مهندسی را با سهولت بیشتری امکان‌پذیر می‌سازد. ا ین مدل از ریل ها نیز مناسب زیر سازی برای نصب کفپوش می باشد .

ریل جرثقیل

ریل جرثقیل (ریل طولی) بر روی Crane support یا کله گاوی نصب می شود که بر روی ستون های سوله قرار می گیرد، وظیفه راهبری جرثقیل در طول سالن را بر عهده دارد. ریل های طولی متشکل از یک تیرآهن هاش یا تیر ورق و چهار پهلو (تسمه راهنما) است که بسته به ظرفیت جرثقیل ابعاد مربوط به ریل طولی و چهار پهلوی نصب شده بر روی آن تغییر می کند .

استاندارد طولی ريل ها

طول 12.5 متر ی برای ايستگاه ها و خطوط درزدار است، اين ريل ها برای قوس های مختلف با كاهش طولی معادل 40،80 و 120 ميلي متر نيز سفارش داده می شود. طول 18متری برای خطوط اصلی خارج از ايستگاه است. علت انتخاب 18 متر به عنوان حداكثر طول، محدوديت طول واگن های حمل ريل است كه حدودا 19 متر می باشد.

روش ساخت ریل فولادی

تولید ریل فولای به چهار صورت تصفیه فولاد و دمیدن اکسیژن، روش توماس، کوره الکتریکی و زیمنس یا کوره های باز صورت می گیرد.

16 اصطلاح رایج در بازار آهن آلات

اصطلاحات رایج در خرید آهن آلات

خرید مقاطع فولادی از جمله کارهایی است که نیازمند داشتن دانش قبلی و کسب اطلاعات است. تنوع کارخانه های تولیدی، ابعاد مختلف و استانداردهای گوناگون از دلایلی هستند که نیازمند دانش کافی است تا خرید به صرفه را شکل بدهد.
همان طور که می دانید هر شغل و حرفه ای اصطلاحات رایج و پر کاربرد مخصوص به خودش را دارد که دانستن آن در خرید کمک زیادی خواهد کرد. آهن فروشی از این دسته مشاغل است که دارای جملات و عناوین مختص به خود است که در این نوشتار به 16 اصطلاح رایج در بازار آهن آلات می پردازیم؛

1) بندل آهن

کلیه مقاطع طویل فولادی در بسته های چندتایی از کارخانه به بازار عرضه می شود که اصطلاحا بندل/بندیل (Bundle) نامیده می شود. برای مثال تیرآهن 14 شرکت فایکو از مبدا به صورت بسته های 36 شاخه ای بار زده و ارسال می شود. خرده فروشان نیز در بازار این بندل ها را باز و به صورت شاخه ای به فروش می رسانند. برای بسته بندی و ساخت بندل تیرآهن معمولا از تسمه کش استفاده می شود تا فرم قرارگیری تیرها کنار یکدیگر با نظم صورت گیرد. گاهی در وسط بندیل از میلگردهای ساده سایز 6 به صورت حلقه ای به منظور حمل با جرثقیل نیز استفاده می شود. میلگرد نیز به کمک مفتول های باریک تر بندل سازی می شود.

2) ورق کویل

کویل ورقی است که به صورت رول شده با دستگاهاه تنشن ریل در کارخانه پیچیده می شود. ورق کویل یا رول برای حمل و نقل بسیار آسان تر است. کویل فولادی در  انواع نورد سرد و گرم، کربنی، کویل گالوانیزه و … موجود است. کویل ها در ساخت خودرو، ماشین آلات صنعتی، لوازم خانگی، صنعت بق و … کاربرد دارند.

3) شاخه شمار

تیرآهن به صورت شاخه ای عرضه می شود اما میلگرد به صورت بندلی و کیلویی فروخته می شود. اصطلاح شاخه شمار بیشتر برای میلگرد فروشان به کار می رود. اگر مقدار سفارش کمتر از حد باشد برخی فروشندگان بندل را باز کرده و بر اساس میزان شاخه مورد سفارش محصول را به مشتری عرضه می کنند. معمولا قیمت محصول در حالت شاخه شمار کیلویی 100 تا 150 تومان بالاتر محاسبه می گردد.

4) ورق فابریک

ورق فابريكی اصطلاحی است که به ورق های تولید شده در کارخانه گفته می شود که در همانجا با اندازه های معین برش خورده و آماده عرضه می شود. اما ورق هایی که به صورت رول یا کویل تولید می شود در خرده فروشی ها به طول دلخواه مشتری کوتاه می شوند. ورق های فابریک دارای ابعاد دقیق و بدون دوییدگی هستند که از مزیت اصلی آن ها محسوب می شود.

5) مغایر فروشی

خرید در بازار آهن نیازمند ظرافت زیادی است. یکی از موارد مهم تطبیق جنس خرید شده با کالای تحویل گرفته شده است. متاسفانه در برخی موارد توسط افراد سودجو پدیده مغایر فروشی صورت می گیرد. بدین صورت که مثلا برخی سفارش تیرآهن برند ذوب آهن را گرفته و به جای آن از دیگر کارخانجات مانند فایکو و یزد تحویل مشتری می دهند که از قیمت کمتری برخوردار است. بررسی برگ آنالیز و حک نام تولید کننده روی بدنه تیرآهن اهمیت زیادی دارد. متاسفانه برخی از سایزهای تیرآهن فاقد حک اختصار کارخانه روی پروفیل است و همین موضوع سبب سو استفاده احتمالی می شود.

6) خرج انبار

تمامی مقاطع فولادی که در انبار تهران یا شهرستان هستند دارای هزینه انبارداری هستند. این هزینه به خرج انبار معروف است که شامل نگهداری آهن آلات و بارگیری می شود و مسئول تصفیه انبار از خریدار به هنگام خروج بار دریافت می کند.

7) اشتال

اشتال (Stahlbau Profile) نام کتابی است که به وزن تمامی مقاطع و محصولات فولادی مپردازد. در این مجموعه که رفنرنس محسوب می شود جدول وزنی آهن آلات مختلف بر اساس سایز استاندارد و فهرست بندی شده است. تولید کنندگانی که محصولات خود را منطبق بر وزن های این کتاب تولید می کنند از درجه کیفی بهتری در تولیدات خود برخوردار هستند. در حال حاضر کتاب جدول اشتال در بازار قابل دسترس است.

8) اختلاف باسکول

مبنای فروش آهن آلات وزن است، اما همانطور که گفته شد مواردی نظیر تیرآهن، نبشی و ناودانی چون به صورت شاخه ای فروخته می شود، به همین تعداد شاخه نیز با وزن باسکول شده تحویل گرفته می شود. اما در مقاطعی نظیر میلگرد چون به صورت بندل ارسال می گردد، کارخانه یا فروشنده، آهن آلات خریداری شده توسط مشتری را بار می زند، سپس راننده می بایست بار را به باسکول برده و برآورد وزن کند و اوراق آن را به خریدار ارائه نماید. اگر خریدار با این اعلام وزن مشکل داشته باشد، قبل از رسیدن بار به مقصد درخواست باسکول مجدد می نماید، سپس یکبار دیگر با حضور مشتری تریلی بر روی باسکول رفته و وزن می شود. به تفاوت وزن محاسبه شده در مبدا و مقصد، اختلاف باسکول گفته می شود. معمولا اختلاف وزنی بین دو باسکول برای بارهای خرد حمل شده با نیسان تا 10 کیلوگرم و بارهای حجیم تریلی تا 70 کیلوگرم قابل قبول و ناشی از خطاهای خود دستگاه است.

9) بیلت

بلیت (Billet) یا شمشال در طی فرآیند ریخته گری تولید می شود و سطح مقطع آن کمتر از ۲۳۰ سانتی متر مربع است. بیلت طول بیشتری نسبت به انواع شمش دارد و سطح آن مربعی یا دایره ای شکل است. 3sp و 5sp دو نوع بیلت محسوب می شود. از بیلت برای تولید انواع میلگرد و سیم استفاده می شود. نام علمی این محصول CCM است.

10) آهن مشکی

تیرآهن، میلگرد، ناودانی و سایر مقاطع فولادی وقتی در هوای آزاد و رطوبت قرار بگیرد تغییر رنگ می دهد. این تغییر رنگ ناشی از زنگ آهن است. اگر میزان آن به حدی نباشد که دچار خوردگی فلزی شود و نفوذ نکرده باشد جای نگرانی ندارد. معمولا این موارد با دستمال کشیدن برطرف می شود و زنگار و غبار نشسته شده روی محصول برطرف می گردد. اما بار نو و تازه به رنگ خاکستری تیره و سیاه است. آهن مشکی اصطلاحی است که به این موارد گفته می شود. بارهای زرد شده عمدتا در بازار به قیمت کمتری فروخته می شود.

11) بازار رو به بالا و پایین

هنگامی که نرخ های اعلامی در بازار آهن رو به افزایش باشد، اصطلاحا گفته می شود بازار رو به بالا و یا بازار سفت است. نرخ ارز، میزان تولید و بورس مواردی هستند که در قیمت تیرآهن تاثیر گذار هستند.

12) قراضه آهن

قراضه یا Scrab به بقایای ساختمانی و صنعتی قلزی گفته می شود که دچار خرابی و آسیب دیدگی فیزیکی نظیر خم و شکستگی شده باشند. با جمع آوری و تفکیک فلزات و سرازیر کردن آن در کوره ذوب می توان آن را به چرخه استفاده بازگشت داد. با توجه به کمبود منابع آهن در برخی کشورها جمع آوری آهن قراضه سود سرشاری ایجاد می کند. در تصور عوام که این شغل حاشیه ای محسوب می شود اما تجارات آهن آلات قراضه بازاری پر سود است. با توجه به چگالی، خلوص و وضعیت قراضه به انواع سوپر ویژه،  ویژه، درجه یک و موارد سطح پایین تر تقسیم بندی می شود که با توجه به شرایط هرکدام قیمت گذاری صورت می گیرد.

13) تیرآهن سبک و سنگین

وزن پروفیل های صنعتی وساختمانی در جدولی به نام اشتال گردآوردی شد است که مرجع تولید کنندگان قطعات فولادی محسوب می شود. برای مثال طبق این جدول تیرآهن IPE سایز 14 دارای وزن 155 کیلوگرم، تیرآهن 18 وزن 230 و 27 حدودا 440 کیلوگرم وزن دارد. امروزه با توجه به شیوه نامه های جدید، سبک سازی سازه ها و مقرون به صرفه تر بودن تولید، کارخانه ها 10 درصد از وزن مقاطع را در شمش ریزی کاهش داده و آلیاژ آن را برای بهبود کیفیت و کارایی از St37 به St44 تغییر داده اند که تیرآهن سبک نامیده می شوند. در مواردی نیز برای افزایش قدرت سازه، برخی از سایزهای پر کاربرد نظیر 14، 16 و 18 را با وزن بیشتر از جداول اشتال قالب ریزی می کنند که اصطلاحا به این دست موارد تیرآهن سنگین اطلاق می شود.

14) برگ آنالیز

هر محصولی دارای شناسنامه تولید است. مقاطع فولادی نیز از این قائده مستثنی نیستند. سرتیفیکت یا برگ آنالیز به همراه مقاطع فولادی توسط کارخانه تولید کننده عرضه می شود. این ورق حاوی مشخصات فیزیکی کالا نظیر وزن، طول و عرض، قابلیت هایی نظیر کشش، خمش، تنس تسلیم و عناصر تشکیل دهنده نظیر منگنز، سیلیسیوم، کربن است. مشتریان برای اطمینان از صحت محصول خریداری شده این برگ را در هنگام خرید از فروشنده دریافت می کنند.

15) بورس آهن

به بازاری که مردم در آن دارایی‌ های خود را در معرض خرید و فروش قرار می دهند بورس گفته می شود. به دلیل تنوع حضور انواع کالاهای مختلف، بازار بورس نیز متفاوت است. بورس آهن آلات یکی از بازارهای مهم در بخش بورس کالاهای فیزیکی است که چند سالی از تاسیس آن می گذرد. به دلیل ماهیت شفافی که بورس دارد این مکان بستری امن و مطمئن برای انجام معاملات فلزات سنگین مانند ورق، نبشی و ناودانی، میلگرد، پروفیل و … است.

16) قیمت با تایید

حتما در هنگام استعلام قیمت مقاطع فولادی از فروشنده با این جمله مواجه شده اید که قیمت ها با تایید یا تایید مجدد است. این نحو قیمت دادن زمانی است که قیمت دقیق محصول هنوز مشخص نشده است و یا روند بازار صعودی می باشد. فروشنده پایه قیمت را اعلام می کند اما اطلاع می دهد که این قیمت در تماس بعدی امکان تغییر دارد.

سقف عرشه فولادی چیست و اجزا و مزایای آن کدام است

سقف سازه

یکی ازفاکتورهای مهم در اجرای ساختمان به روش های جدید، سرعت بالای اجرا، سبک سازی و حذف مصالح و روش های قدیمی وقت گیر و پرهزینه می باشد. سبک سازی و اجرای سریع دو اصل بسیار مهم است که در تمامی دنیا توجه ویژه به آنها شده است و مهندسین، معماران و تولیدکنندگان مصالح ساختمانی همه تلاش خود را بر آن داشتهاند تا بتوانند محصولاتی را روانه بازار کنند و طرح و نقشهای پیاده سازند تا وزن سازه به حداقل رسیده و صنعتی سازی بیشترین سرعت را در امر ساخت و ساز داشته باشد.

یکی از بخشهای ساختمان که تاثیر فوق العادهای در سرعت ساخت دارد، سقف سازه می باشد. اگر در اجرای سقف از روشهای نوین استفاده شود، پروژه در دوره زمان کوتاه و بسیار مناسبی اجرا می شود. سقف عرشه فولادی یکی از روشهای نوین اجرای سقف است که امروزه علاقهمندان بسیار زیادی در دنیا پیدا کرده است.

سقف عرشه فولادی با ورق های گالوانیزه ذوزنقه ای شکل آجدار بدون استفاده از میلگرد و حذف قالب بندی اجرا می شود. وزن این سقف نسبت به سقف های مشابه حدود 30 تا 60 درصد کمتر و سرعت اجرای این سقف حدود 12 برابر بیشتر از سقف های متداول مانند دال بتنی و تیرچه بلوک می باشد.

معرفي سقف عرشه فولادی

هر چند مدت زیادی از گسترش این نوع سقف در کشورمان نمیگذرد اما در واقع این سیستم اجرای سقف از سال SDI 0393 و با تدوین یک استاندارد صنعتی برای طراحی، اجرا و بهره برداری از این سقف توسط انستیتو سقف فولادی به طور رسمی وارد صنعت ساختمان شده است. در کشور ما نیز جدیدا تمایل به اجرای سقفهای عرشه فولادی بدلیل سرعت بالای آن زیاد شده است. این نوع سقف در اصل، مخصوص ساختمانهای اسکلت فلزی میباشد ولی در ساختمانهای اسکلت بتنی نیز با اتخاذ تدابیری قابل اجرا میباشد. استفاده از این نوع سقف در پروژههایی که پیمانکار به دلایلی از برنامه زمانی اراهه شده عقب افتاده است و نیاز به اتمام کار در بازه زمانی کوتاه است یا درجاهایی که نیاز به سرعت انجام کار میباشد، بعنوان یکی از بهترین گزینههای اصلی مورد توجه قرار می گیرد.

اجزای سقف عرشه فولادی در ساختمان های فلزی و بتنی

1) ورق های فولادی

ورقهای گالوانیزه مورد استفاده در سقفهای عرشه فولادی ابتدا در کارخانه بصورت ذوزنقه  ای فرم داده شده و سپس به محل کار منتقل می شود. این ورق ها بسته به نوع سفارش میتواند دارای ابعاد مختلفی باشد. ولی معمولا ضخامت آن بین 0.8 تا 1.2 میلیمتر و عرض مفید ورق فرم داده شده 915 میلیمتر است. طول این ورقها بسته به طول دهانه های سقف سازه در کارخانه برش داده شده و سپس به محل کار منتقل م یشود. این ورق ها دارای تو رفتگی و برآمدگیهایی است که باعث درگیری بهتر بتن و ورق و در نتیجه عملکرد یکپارچه و بهتر سقف می گردد.

ورق فولادی مورد استفاده در سقف عرشه فولادی

2) برشگيرها و گلميخ ها (مخصوص سازه های اسکلت فلزی)

برشگیرها و گلمیخ ها، وظیفه انتقال برش را از دال بتنی به تیرچهها دارند. با نصب برشگیرها و یا گلمیخ ها، پایداری ورق ها بیشتر شده و فضای مطمئنتری برای کار در طبقات ایجاد میشود. گلمیخها توسط دستگاه جوش قوس الکتریکی به بال تیرهای سازهای جوش می شوند.

نحوه اتصال ورق توسط گلميخ به تير فولادي

به جای گلمیخ ها می توان از برشگیرهای L شکل نیز استفاده نمود؛ این برشگیرها با استفاده از میخ های مخصوصی که توسط تفنگ میخکوب شلیک می شود به بال تیر متصل می گردند.

وسايل اتصال جهت انتقال برش از دل به تير

3) آرماتور

الف: آرماتور افت و حرارت

در عملیات بتن ریزی در سطح وسیع، بتن مدتی پس از گیرش و سخت شدن، دچار جمع شدگی شده و ترک میخورد. همچنین بدلیل تغییر دمای بتن، تنشهایی در آن بوجود میآید که آن هم باعث ترک خوردن بتن میگردد. به همین دلیل در سقف ها باید از آرماتورهای افت و حرارت استفاده نمود. این آرماتورها معمولا میلگرد با قطر 8 میلیمتر هستند.

آرماتور حرارتي سقف عرشه فولادی

ب: ميلگردهای سازهای

این میلگرد های بسته به نوع طراحی و نوع اسکلت سازه (فلزی یا بتنی) در جاهای مختلف سقف میتواند به کار رود. در سازههای اسکلت فلزی، معمولا طراحی طوری است که ورق های فلزی، نقش میلگردهای کششی در پایین مقاطع T شکل بتنی ایجاد شده را ایفا می کند و نیازی به میلگرد کششی نیست. اما در سازه های اسکلت بتنی، در تمام شیارهای ورق های فلزی در 75 درصد وسط دهانه از میلگرد کششی استفاده می شود. اندازه و فاصله این میلگردها بستگی به طول دهانه دارد.

ميلگرد تقويتي در سقف عرشه فولادي

در سازه های بتنی و حتی فلزی، در محل اتصال سقف به تیر، به دلیل وجود لنگر خمشی منفی و ضعف بتن در کشش، می بایست از میلگردهای خمشی منفی استفاده نمود؛ این میلگردها را باید در قسمت بالای دال که تحت کشش می باشد قرار داد تا دال بتواند پاسخگوی لنگر منفی تکیه گاهی باشد.

ميلگردهای منفی تکيه گاهی

همچنین برای اجرای کنسولها (طره ها)، به دلیل وجود لنگر منفی، باید از میلگردهای تقویتی در بالای دال استفاده کرد. نحوه تعبیه، طول و میزان خم این میلگردها باید طوری باشد که دارای طول مهاری کافی برای انتقال تنش را داشته باشند. در سازههایی که دارای دیوار برشی می باشند، در محل اتصال دیوار برشی به سقف باید از یک سری میلگردهای U شکل استفاده نمود به این صورت که میلگردهای U شکل را دور میلگردهای دیوار برشی انداخته و شاخک های آن روی دال سقف قرار می دهند و بعد از بتن ریزی و درگیری بتن و میلگردها، یک ناحیه مطمئن و قوی برای انتقال تنش های ناشی از نیروی زلزله از سقف به دیوار برشی، ایجاد خواهد شد.

اتصال سقف عرشه فولادی به ديوار برشی

به جای این کار میتوان از میلگردهای L شکل که یک سر آن در سقف و سر دیگر آن در دیوار برشی(به صورت قائم) استفاده نمود.

میلگردهای L شکل اتصال سقف به دیوار برشی

4) بتن

بتن مورد استفاده در سقف های عرشه فولادی، همانند بتن دیگر سقف ها است و نباید از بتن سبک و بتن های با مقاومت فشاری پایین استفاده شود.

موارد استفاده مجاز از سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی برای استفاده در سازههای مختلف از جلمه:

• در سازههای صنعتی پیش ساخته سبک مانند LGS، PBS، CSF و LSF با صفحات سیمانی سبک
• برای سازه های اسکلت فلزی سبک و سنگین (مدرن، سنتی، صنعتی و نیمه صنعتی)
• برای سازه های اسکلت بتنی با حذف قالب بندی، تیرچه، بلوک و کم کردن حجم بتن سقف میتواند مورد استفاده قرار گیرد.

مزايای سقف عرشه فولادی

• سرعت بالای اجرا
• کاهش تیرهای فرعی به حداقل 20 تا 30 درصد صرفه جویی در مصرف فولاد اسکلت سازه
• کاهش وزن سقف، اسکلت، فونداسیون و در نهایت کاهش وزن سازه
• توجه شود وزن بار مرده این پروفیل با 8 سانتیمتر حجم بتن رویه 210 کیلو گرم بر متر مربع می باشد؛ این درحالی است که وزن سقف کامپوزیت سنتی با همین خصوصیات فنی 270 کیلو گرم و سقفهای تیرچه بلوک 360 کیلوگرم می باشد. بنابراین استفاده از این سقف موجب می شود که 40 درصد سبکتر از سقفهای تیرچه بلوک و 22 درصد سبکتر از سقف های کامپوزیت سنتی باشد.
• 15 تا 20 درصد صرفه جویی در مصرف بتن سقف
• امکان اجرا و عملیات بتن ریزی کلیه سقف های ساختمان به صورت هم زمان
• عبور آسان وسالم تاسیسات از زیر سقف وهمچنین تعمیر وتعویض بسیار راحت جاهای آسیب دیده
• کاهش قابل توجه هزینه های جاری کارگاه
• تأمین میلگرد کششی سقف توسط ورق که موجب میشود 60 تا 70 درصد در مصرف میلگرد صرفه جویی شود.
• ایجاد یک سکوی فولادی با ایمنی بالا در زمان اجرای سقف
• کاهش ضخامت سقف و در نتیجه افزایش ارتفاع مفید در طبقات
• ایجادسطح یکنواخت در زیر سقف
• انعطاف پذیری با هر نوع طراحی از لحاظ معماری وکاربری
• امکان اجرا بر روی هر نوع سازه فلزی
• عدم نیاز به شمع گذاری و استفاده از چهار تراش
• قابلیت اجرا در انواع شرایط محیطی و آب و هوایی
• حذف عملیات کفراژبندی و دکفراژ
• اجرای بدون مانع داکتها و رایزاها منطبق با نقشههای معماری
• حمل آسان و نیاز به حداقل فضا برای دپو و نگهداری
• دقت بالا، انجام تمیز کار و قابلیت کنترل آن در اجرا

روند اجراي سقف عرشه فولادی

اسکلت فلزی

روند اجرای سقف در ساختمانهای اسکلت فلزی به این صورت می باشد که پس از طراحی سقف و مشخص شدن فواصل تیرهای فرعی بر اساس ضخامت ورق، نقشه های شاپ جهت جاگذاری صفحات برروی دهانههای مختلف تهیه و دستور تولید به کارخانه داده میشود. پس از تولید صفحات بسته بندی شده توسط ماشینهای حمل بار به محل پروژه ارسال و به وسیله جرثقیل بر روی اسکلت در ترازهای مختلف سقف قرار داده می شود. سپس صفحات بر روی تیرها طبق نقشه پخش شده و بوسیله پرچهای مخصوص در جای خود ثابت میگردد. در مرحله بعد برشگیرها یا گل میخها از روی بال پلها و تیرهای فرعی با استفاده از میخکوب تفنگی (هیلتی) به سازه پرچ شده و یا با استفاده از دستگاه جوش (جوش قوس الکتریکی) به سازه جوشکاری می شود. با توجه به اینکه این برشگیرها نقش مهمی در ایمنی سقف حین بهرهبرداری و هنگام زلزله ایفا میکنند در انتخاب گل میخ میبایست دقت کافی صورت گیرد و همچنین نصب گل میخها باید توسط افراد متخصص انجام شود. پس از نصب گل میخ آرماتورهای حرارتی مورد نیاز سقف بصورت شبکه مش آرماتور بسته شده و سقف آماده بتن ریزی میگردد. سپس بتن ریزی با پمپ بر روی سقفهای آماده صورت گرفته و بتن توسط گروه بتن ریزی بر روی سقف پخش میشود و ضخامت بتن بالای ورق ذوذنقهای میبایست بزرگتر از 9 سانتیمتر باشد. لازم به ذکر است با توجه به اینکه صفحات فولادی، قالب سقف را تشکیل میدهند لذا شیره بتن بعداز بتن ریزی کاملا حفظ شده و با توجه به اینکه بتن سقف آب خود را تنها از یک طرف از دست می دهد، در شرایط ایده آلتری به عمل می آید و دارای مقاومت بهتری خواهد بود.

دستگاه میخکوب ورق و دستگاه نصب گلمیخ

در تیرهای کناری سازه که امکان ریختن بتن تازه از ذوذنقههای ورق های فولادی وجود دارد، با استفاده از آویز از ریخته شدن بتن تازه جلوگیری می شود.

قالب بندی لبه های سقف عرشه فولادی

اسکلت بتنی

در سازه های اسکلت بتنی ابتدا باید مانند سازه های فلزی پس از طراحی سقف و مشخص شدن فواصل تیرهای فرعی نقشه های شاپ جهت جاگذاری صفحات برروی دهانه های مختلف تهیه و سفارش خرید به کارخانه داده شود. پس از تولید صفحات بسته بندی شده به محل پروژه ارسال می گردد. در سازه های بتنی به دلیل نیاز به تکیه گاه برای داربست تیرها باید هر طبقه را پس از اجرای طبقه زیرین اجرا کرد. بنابراین باید پس از اجرای ستون ها و رسیدن به مقاومت مشخصه قالب بندی تیرها را انجام داد. برای اجرای تیرها باید از شمع های موقت استفاده نمود. پس از شمع بندی و اجرای قالب بندی تیرها، میلگردهای تیرها را در جای خود قرار داده می شود.

در مرحله بعد باید ورق های فولادی را در جای خود قرار داد و سپس میلگردهای حرارتی و تقویتی را در جای خود قرار داد و بتن ریزی سقف را مانند سازه های فلزی انجام داد. محل دقیق خط تراز قالب ها نیز باید با دوربین نقشه برداری کنترل شود.

• منبع: به نقل از مهندسین دایان

میلگرد تقویتی چیست و چه کاربردهایی دارد

استفاده از مقاطع فولادی در ساخت و ساز به دلیل ماهیتی که دارند اجتناب ناپذیر است. استحکام بالا در این مقاطع سبب شده که در تمامی ارکان ساختمان آهن آلات نقش مهمی ایفا کنند. هر اندازه که از مصالح مستحکمی مانند بتن در سازه استفاده شود، نمی توان در برابر بارهای کششی و خمشی مقاومت کافی را به دست آورد. احتمالا درباره کاربرد میلگرد مطالب متنوعی شنیده اید، حال باید بدانید میلگرد تقویتی چیست و چه کاربردی در ساختمان دارد.

میلگرد تقویتی چیست

بخش های مختلفی در سازه وجود دارد که نیازمند استقامت بیشتر است. ستون ها و فونداسیون از زمره محل هایی هستند که نیاز به مقاوم سازی با میلگرد تقویتی است. استفاده از میلگرد تقویتی برای مقاوم‌ سازی ساختمان بسیار حیاتی است. گرچه بتن مقاومت فشاری خوبی دارد اما در مقابل کشش و خمش ضعیف است، به همین دلیل درون آن را میلگرد گذاری می کنند. این نوع میلگرد به دلیل خواص فنی فوق العاده ای که دارد مقاومت کششی بتن را به میزان زیادی بالا برده تا در زمان تکان های شدید از آن محافظت کند.

میلگردهای تقویتی می توانند تا زاویه 180 درجه خم کاری شوند. استفاده از آن ضعف سازه را به مقدار قابل توجهی برطرف می کند و در مقابل پدیده هایی نظیر زلزله مقاومت ایجاد می کند. این محصول با نورد گرم تولید می شود و به صورت آج دار و بدون آج در دسترس است.

میلگرد تقویتی در فونداسیون

پی یا فونداسیون بنیان اصلی ساختمان را تشکیل می دهد و برای تحمل بارهای سازه‌ای و توزیع نیروها بر روی زمین ایجاد می گردد. رسالت اصلی این بخش جلوگیری از ریزش سازه است. بار کلی مجموعه نظیر اسکلت، ستون ها، تاسیسات، سنگ و سیمان، ادوات تزئینی و …  به فونداسیون انتقال پیدا می‌کند. برای افزایش آستانه تحمل نیروهای ایستایی و دینامیکی این بخش از میلگردهای تقویتی در ساختار آن استفاده می‌ شود که از همان ابتدا بر اساس استاندارد رایج محاسبه و به همان میزان مشخص‌ شده برش و خم کاری می گردد و در کنار میلگرد های معمولی در پی به کار برده می شود.

میلگرد تقویتی در فونداسیون

» نوشته مرتبط: میلگرد آجدار چیست

میلگرد تقویتی در دیوار برشی

دیوارهای برشی از قطعات برشی ساخته می شوند و وظیفه خنثی کردن نیروی های جانبی وارد شده بر سازه در مواقع بادهای شدید و زلزله را بر عهده دارند. طبق آیین‌ نامه‌ جدید ساختمان سازی می بایست دیوارهای خارجی مهاربندی شوند. استفاده از میلگردهای تقویت کننده در این دیوارها نقش مهمی در جلوگیری از شکست آن دارد. البته باید در نظر گرفت که به کار گیری تقویت میلگردی، بتن ریزی مناطق نزدیک به فونداسیون ساختمان را سخت تر می کند.

دیواربرشی دیوار بتنی مسلح شده با میلگردهای افقی و قائم بوده و به عنوان یک دیوار سازه‌ای در مقابل نیروهای جانبی نظیر زمین لرزه و باد ایجاد مقاومت می کند.

میلگرد تقویتی در تیرچه

مهمترین بخش سقف تیرچه محسوب می شود که نیروهای کششی را متحمل می شود. به منظور مقاوم سازی این بخش با صلاح دید طراح می توان به آن میلگرد تقویتی اضافه نمود. میلگردهایی که به منظور قوی تر شدن تیرچه بلوک استفاده می شود می بایست کاملا درون بتن مدفون شوند. فاصله این میلگرد با یکدیگر بایستی طبق چارچوبی از پیش تعیین شده باشد تا حداکثر تاثیر را در استحکام بخشی داشته باشد. طبق آيين نامه ساختمانی براي از سيمان رده c35 بر روی ميلگرد تيرچه پيش تنيده بايد استفاده شود. معمولا از 1 تا 5 عدد میلگرد آجدار در تيرچه استفاده می شود.

میلگرد تقویتی تیرچه بلوک

باید توجه نمود که حداکثر فاصله تیرچه های سقف از یکدیگر نباید از 70 سانتی متر متجاوز باشد، همچنین ضخامت بتن پوششی بالای تیرچه می بایست ضخامتی بیش از 5 سانتی متر داشته باشد. به منظور کنترل کیفیت تیرچه نمونه گیری از آن صورت می گیرد. بدین صورت که از هر پنج هزار متر تولید کارخانه باید یک نمونه تصادفی جدا و مورد آزمایش قرار می گیرد.

نامگزاری میلگردهای استفاده شده در تیرچه بلوک

» نوشته مرتبط: علامت اختصاری میلگرد های ایرانی

باید توجه کرد که میلگردهای طولی از نوع A3 و میلگردهای عرضی از آنالیز A2 انتخاب می شوند. A3 سختی بیشتری دارد و به سختی نیز خم می شود، به همین دلیل امکان شکست آن وجود دارد. در مقابل، انتخاب میلگرد عرضی به صورت A2 به دلیل ویژگی خم پذیری بهتر آن است. میلگردهای عرضی قابل اعتماد تر هستند.

نقشه خوانی میلگرد تقویتی

توانایی خواندن نقشه های ساختمانی مهارت مهمی است که که تمامی افرادی که به نوعی شغل مرتبط با ساختمان سازی دارند می بایست آن را یاد بگیرند. داشتن درک درست از نقشه های ساختمانی کمک می کند تا اصول کار به بهترین شکل اجرا شود. مراحل اجرای میلگرد تقویتی نیز دارای نقشه بندی است تا پیمان کار به راحتی آن را پیاده سازی کند.

تعداد، قطر خارجی و طول میلگرد نمادهای مهمی هستند که نقشه های ساختمانی برای شناسایی و اجرای صحیح آن در پروژه مشخص کرده است. در نقشه ها شماتیک نقشه به صورت زیر نامگزاری می شود:

AØB@C

A: تعداد میلگرد

Ø: نماد قطر

B: قطر میلگرد

@: نماد

C: فاصله میلگردها نسبت به یکدیگر

برای مثال درج 14Ø25@10 معرف 14 عدد میلگرد با قطر 25 است که هرکدام 10 سانتی متر با یکدیگر در بتن فاصله دارند. در نقشه امکان دارد به صورت 12Ø2 هم نوشته شود که معرف 2 عدد میلگرد با قطر 12 است.

محاسبه میلگرد تقویتی

به کمک نرم افزار فنی مهندسی رشته عمران به نام Etabs می توان محاسبه میلگردهای تقویتی را انجام داد. این برنامه تحلیل های قابل قبولی در رابطه با سازه های بتنی و فولادی دارد. انجام تحلیل استاتیکی و دینامیکی زلزله و محاسبه ظرفیت باربری المان های سازه در این برنامه وجود دارد.