تیر آهن یکی از محصولات فلزی مهم است که کاربرد های بسیار زیادی دارد. عمده ی مصرف آن در ساختمان سازی و ستون و پایه های سازه به شمار می آید. وظیفه اصلی تیر تحمل تنش های ناشی از نیروی برش و گشتاور خمشی حاصل از بارهای وارد شده است. هر تیرآهن در سازه، یا عمودی نصب می شود که اصطلاحا “ستون” نامیده می شود، یا در وظعیت افقی قرار می گیرد که “تیر” اطلاق می شود. پروفیل های تیرآهنی علاوه بر سازه های ساختمانی در برخی پروژه های صنعتی نیز کاربرد دارند.
استانداردهای تیرآهن
پروفیل تیرآهن به روش نوردکاری گرم در شاخه های 12 و برخی مواقع 6 و 8 متری تولید می گردد. این تیر ها در سه نوع IPE، INP و IPB تولید می شوند. تفاوت این مدل ها در استحکام، میزان خمش و تحمل تنش های وارد شده است. از نظر ظاهری بال در تیر آهن IPE ثابت است، در INP بال با فاصله گرفتن از جان تیر کاهش مییابد و در تیر آهن هاش IPB طول بال ها عریض و مانند حرف H لاتین است.
ST44 ،ST52 و ST37 جنس هایی هستند که از آن ها تیرآهن هاش و سایر تیرها تولید می شود که در ایران بیشتر تولیدات بر پایه ST37 صورت می گیرد.
DIN 1025 یا EN 10034 و EN 10163-3 یا TDP: STN 42 0135 از جمله استانداردهایی هستند که در تولید تیرآهن دسته بندی و منتشر شده اند و کارخانجات تولیدی بر پایه آن ها محصولات خود را روانه بازار می کنند.
انوای تیرآهن هاش | H | IPB
تیر آهن هاش بر پایه دو نوع استاندارد هاش سبک و هاش سنگین تولید می گردد.
- هاش سبک HEA : بال های این نوع تیر نازک تر است.
- هاش سنگین HEB : بال های این نوع تیر ضخیم تر است و در نتیجه وزن بالاتری دارد.
البته هاش در مدل HEM نیز تولید می شود که بال و جان تیر اندازه دو برابری و ضخیمی دارد.
» نوشته مرتبط: تیرآهن لانه زنبوری چیست
کاربرد تیرآهن هاش
تیر آهن H به دلیل وزن بالا و پهنای مقطعی که دارد در سازه ها و برج های بلند کاربرد فراوانی دارد. کاربرد تیرآهن هاش در طول های 90 تا 100 متر به دلیل ضخامت بیشتر است. صنعت پل سازی از موارد دیگر کاربرد هاش به دلیل استحکام بالا است. به طور کلی در مواردی که نیاز به تحمل و مقاومت بالا باشد مانند سد سازی و ساخت کشی، از انواع هاش استفاده می شود.
در تیر H بر خلاف I، به دلیل برابری دو بال و جان تحمل نیروی های برشی و خمشی به مراتب بالاتر است.
وزن تیر آهن هاش
به دلیل ابعاد و ضخامتی که تیرهای سبک و سنگین هاش به نسبت تیرهای IPE دارند، تیرهای H از وزن بیشتری برخوردار هستند. برای مثال هاش سبک سایز 12 دارای وزن حدودی 240 کیلوگرم و در مقابل تیر IPE سایز 12 از شرکت ذوب آهن اصفهان دارای وزنی معادل 176 کیلوگرم است.
در اختصار برای نمایش تیر سنگین از حرف V و تیر سبک از L نیز استفاده می کنند. مثلا IPBV نشان دهنده تیرآهن هاش عریض سنگین و IPBL نماد تیر هاش عریض سبک است. این تیرها از اندازه 10 تا 70 تولید می شوند. در هنگام خرید هاش میبایست به وزن آن توجه کرد، قیمت تیرآهن هاش نیز مانند سایر محصولات فولادی بر اساس وزن تعیین می گردد.
» نوشته مرتبط: روش های برش تیرآهن
شرکت های تولید کننده تیرآهن هاش
در حال حاضر بیشتر حجم هاش موجود در کشور از طریق واردات است. اما شرکت ذوب آهن و فولاد ناب تبریز از تولید کنندگان داخلی این نوع تیرآهن سنگین محسوب می شود.