تعریف بورس
بورس (Bourse) واژه ای فرانسوی است که اشاره به بازاری سازمان یافته دارد که قیمتگذاری، خرید و فروش کالا، قرارداد آتی و اوراق بهادار در آن صورت می گیرد. با زیاد شدن فعالیت های تجاری، سرمایه ها و شرکای بیشتری وارد کار تجارت شدند و نیاز به سرمایه های جدید هم بیشتر حس شد. برای همین نیاز به مرکزی احساس می شد که بتواند بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران ارتباط برقرار کند. بورس همین نقطه اتصال شد. مدیریت انتقال ریسک، شفافیت، ایجاد رقابت، تجمیع سرمایه گزاری و خرید مطمئن از ویژگی های کلی بازار بورس است.
به بازاری که مردم در آن داراییهای خود را خرید و فروش میکنند، بورس گفته می شود. در بازار بورس شرکتهای سهامی عام، سهام خود را زیر نظر سازمان بورس عرضه میکنند و مردم با خرید این سهام میتوانند در سرمایهگذاری این شرکتها سهیم و در کسب و کار آن شریک شوند.
انواع بورس
بورس شامل بازارهای متنوعی است که تمامی آن ها برای خرید و فروش و سرمایه گزاری بنا شده است. به دلیل استقبال زیاد از این فضای اقتصادی رفته رفته بازارهای تخصصی نیز وارد معاملات بورس شده است. بورس طلا، بورس انرژی، لوازم خانگی و … نمونه های اختصاصی از این بازار بزرگ مالی است. اما در حالت کلی 3 نوع بورس اصلی وجود دارد که بقیه موارد زیر مجموعه آن ها می شود؛
بورس ارز
بورس ارز در ایران فعال نیست اما همانطور که از نام آن مشخص است خرید و فروش پول های خارجی در آن انجام می شود. البته به واسطه برخی از برخی صرافی های داخل کشور می توان انواع رمز ارزها را خریداری نمود.
بورس کالا
در این بورس تعداد زیادی از تولیدکنندگان محصولات فیزیکی خود را برای خرید عرضه می کنند. سپس محصولات توسط کارشناسان بررسی و قیمت گذاری شده و به خریداران عرضه میشود. عموما بورس کالا محل عرضه محصولات خام است. هر بورس کالا را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار میگیرد نامگذاری میکنند، برای مثال: بورس نفت، بورس گندم. مراکز نظارتی و تنظیم کننده بازار به صورت پیوسته این بازار را رصد می کنند تا تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و تجار کالاهای خود را تحت قوانین و مقررات حاکم بر بورس عرضه نمایند.
بورس اوراق بهادار
بورس اوراق بهادار خود به دو بخش بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم بندی می شود، ملاک این تقسیم بندی شفافیت، درصد سهام شناور، نقد شوندگی و … است. در بورس اوراق بهادار انواع دارایی های مالی نظیر سهام شرکتها، اوراق مشارکت و … خرید و فروش میشود. عرضه و تقاضا عامل تعییین کننده قیمت سهام در بورس است. سرمایهگذاران با هر میزان آورده ای می توانند در این بورس سرماییه گزاری کنند. به منظور خرید و فروش سهام می بایست از طریق شرکتهای کارگزاری بورس اقدامات لازم را پیگیری کنند.
قریب به 15 میلیون نفر در ایران کد بورسی دارند. این رقم بالا نشان دهنده جذابیت و تمایل افراد برای ورود و سرمایهگذاری در این حوزه است. در این بازار بزرگ و متنوع، علی رغم فضای پر ریسک معاملاتی حاکم، فرصتهای بسیاری جهت دستیابی به سود وجود دارد که لازمه آن کسب اطلاعات کافی در این حوزه است. حضور در بورس همیشه سود آور نیست، اگر دانش کافی برای این کار را نداشته باشید حتما با ریزش سرمایه اولیه دچار خواهید شد.
بورس آهن آلات
بورس آهن در بخش بازار فیزیکی بورس کالا قرار دارد که از پر رونق ترین بازارها محسوب می شود. این بازار مشابه بازار سنتی است که البته قوانین مختص به خود را دارد. در بازار فیزیکی بورس کالا فروشنده قیمت عرضه محصول خود را اعلام و متقاضیان قیمتهای مختلفی ارایه می دهند. در انتها بالاتربن قیمتی که از نرخ پیشنهادی فروشنده اعلام شده باشد محصول به آن شخص یا شرکت فروخته میشود. در بورس آهن آلات سه نوع قرارداد با نامهای نقد، نسیه و سلف منعقد می گردد. به دلیل ضابطه مند بودن بورس آهن این مکان بستری امن و مطمئن برای انجام معاملات است. در فضای این بازار انواع مقاطع فولادی نظیر، فروش تیرآهن، فروش شمش، انواع پروفیل های صنعتی، ورق، میلگرد و … عرضه و قیمت گذازی می شود. در حال حاضر برخی تولید کنندگان پروفیل های فولادی تنتها محصول خود را از طریق بورس عرضه می کنند.
حضور تولیدکنندگان مقاطع فولادی در بورس کالا سبب شده تا عرضه و تقاضا در یک نسبت واقعی قرار گیرد و آشفتگی های بازار کنترل شود. ثبت مداوم نوسانات قیمت و در دسترس بودن این تغییرات سبب می شود خریداران امکان پیش بینی قیمت ها و تصمیم گیری بهتر را در معاملات خود داشته باشند.
مزایای بورس آهن آلات
وجود بورس آهن آلات سبب ساماندهی بازار و نظارت بیشتر بر عملکرد معاملهگران خواهد شد. انجام معاملات قانون مند و بدون ریسک حاصل این نوع بورس است. حضور جمع زیادی از خریداران سبب رونق در بخش سرمایهگذاری کشور می شود. حذف واسطه گری از دیگر مزایای بورس کالای آهن است که به خودی خود سبب کاسته شدن نرخ ها نظیر قیمت تیرآهن، میلگرد، قیمت نبشی و … نهایی آن نیز می شود. افرادی که در فضای بورس عاعلیت اقتصادی می کنند شامل اعطای تسهیلات می شوند که این مهم نیز کمک شایانی به هم تولید کننده و هم خریداران می کند.