استفاده از آهن آلات به دلیل ویژگی های خاص نظیر استحکام فوق العاده، رنگ پذیری و اتصال قوی در ساختمان سازی و صنعت کاربردهای بسیاری دارد. تولیدات آهنی و فولادی عمدتا به صورت پروفیل تبدیل شده و مورد استفاده قرار می گیرد. پروفیل های فلزی معمولا یا به صورت شاخه ای عرضه می شوند یا به صورت رولی نظیر ورق تولید می شوند. در این بین پروفیل تیر آهن به دلیل فرم خاص مقطع و قدرت بالا در تحمل نیروها یکی از مهمترین پروفیلها در صنعت ساختمان سازی شناخته میشود. در این مطلب به انواع استاندارد تیرآهن میپردازیم.
تیرآهن چیست
تیر پروفیلی آهنی است که از نظر ظاهری دارای دو بال عمودی موازی بر هم است که توسط تیغه ای به نام جان به یکدیگر با فاصله ای معین متصل شده است. نحوه تولید تیر به کمک نورد گرم است. پر استفاده ترین نوع تیر ساختمانی در سایز های 14، 16 و 18 است. البته تیر آهن در اندازه های 6 تا 100 نیز تولید می شود که اندازه های بالای 30 مصارف صنعتی، پل سازی و کشتی سازی دارد و عمدتا وارداتی هستند. در حقیقت اندازه تیر بیانگر طول تیغه میانی یا همان جان است. تیر آهن 18 یعنی فاصله جان آن 18 سانتی متر است.
» نوشته مرتبط: کاربرد تیرآهن هاش
انواع استاندارد تیرآهن
– تیر آهن IPE
اولین مشخصه تیرهای IPE یکسان بودن ضخامت بال های آن است. این پروفیل در ایران بیشترین کاربرد را دارد و توسط کارخانجات فولاد در ایران تولید می شود. اندازه های 12 تا 30 رایج ترین آن است. IPE تولید شده در شرکت ذوب آهن اصهان بر اساس استاندارد ملي به شماره ISIRI1791 و مطابق با استانداردهای DIN1025-5 در ابعاد، جرم و مقادیر ایستایی تولید می گردد. شرکت ذوب آهن، فولاد ابزار ایرانیان و گروه ملی اهواز از عمده تولید کنندگان تیرآهن در ایران هستند.
– تیرآهن INP
ضخامت بال در INP با فاصله گرفتن از وسط تیر کم می شود. این استاندارد در کشوری نظیر چین رایج است و تولید کنندگان بر مبنای آن تولید می کنند. مشخصات ابعادی تیرهای INP بر اساس استاندارد EN 10365 و مقاومت آن نیر بر اساس EN 10024: 1995 هستند.
– تیر آهن IPB
این تیر با نام هاش یا تیرآهن اچ نیز در بازار نامیده می شوند. شبیه به حرف H است و عرض بال در آن به اندازه جان تیر یا بیشتر از IPE است. تیرآهن اچ نیز به دو دسته سبک HEA و سنگین HEB تقسیم می شود. مصارف هاش سنگین برای استفاده در پل سازی یا برج های مرتفع است. به این نوع تیر بال پهن هم گفته می شود. این تیر دارای مشخصات ابعادی EN 10365 و استاندارد مقاومتی EN 10034: 1993 است.
– تیر آهن زنبوری CPE
تیرآهن لانه زنبوری یا شبکه ای یکی از انواع تیر های معرفی شده IPE، INP یا IPB است، با این تفاوت که مرکز آن را به صورت شش ضلعی یا در مواردی دایروی خالی می کنند. عالی این کار بالا بردن تحمل گشتاور خمشی تیر در بار گذاری است. این تیر با اختصار CNP نیر نامیده می شود.
» نوشته مرتبط: روش های برش تیرآهن
قیمت تیر آهن
با توجه به وزن بالایی که این پروفیل دارد، یکی از عوامل تاثیر گذار در قیمت تمام شده سازه های فلزی قیمت تیرآهن است. قیمت بر مبنای نرط خ روز در بازار جهانی فلزات سنگین، بهای ارز و همچنین میزان موجودی در داخل تعیین می گردد. کیفیت ساخت، وزن هر شاخه، مقدار خرید و محل تحویل از مواردی هستند که بر قیمت تیرآهن موثر هستند.