آهن قراضه چیست

آهن قراضه (Scrap) دور ریزهای پروفیل های آهنی نظیر تیر آهن، میلگرد، نبشی و یا بقایای ماشین آلات و قطعات صنعتی هستند که برای استفاده مجدد به کارخانجات ذوب آهن برگردانده می شنود تا در کوره آب شده و آماده تبدیل به محصولات و شمش های آهنی شود.

بازیاف کردن سبب کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای نیز می شود و از هدر رفتن منابع طبیعی و سرمایه‌های ملی جلوگیری می‌کند. از طرفی مصرف مواد خام و سوخت و ساز انرژی را کاهش می‌دهد.

انواع آهن قراضه

سرچشمه مواد بازیافتی یا در ساختمانی هستند یا منشا صنعتی دارند. فلزات مستعمل را به دو بخش: دست اول، شامل ضایعاتی که تمامی فلزی هستند و دسته دوم، شامل غیر فلزی ها نظیر سربی، چدنی، حلبی و … تفکیک می کنند. در بازار خرید و فروش، آهن آلات قراضه را در دو نوع ویژه و سوپر ویژه تقسیم بندی می کنند.

– قراضه ویژه

قراضه هایی که از دل بقایای تخریب ساختمانی مانند میلگرهای تو کار، انواع پروفیل و لوله های تاسیسات، تیرآهن های به کار رفته در ستون و سقف، بیرون کشیده می شود و به نوعی دست دوم هستند و استفاده شده است قراضه ویژه نامیده می شود. این ضایعات با توجه به وزن قیمت گذاری و می شود.

– قراضه سوپر ویژه

در بسیاری از موارد برای ساخت و ساز ساختمان یا ساخت ماشین آلات صنعتی بخشی از پروفیل ها نظیر لوله، میلگرد، نبشی و … را برش داده که تکه های باقیمانده را آهن قراضه سوپر ویژه می نامند. این دست از آهن ها نو هستند و تنها پرتی کار محسوب می شوند.

» نوشته مرتبط: تیرآهن لانه زنبوری چیست

آهن قراضه چیست

بازیافت فلزات قراضه

خرید و فروش آهن های دست دوم به شکل قراضه تجارتی پر سود است که تولیدکنندگان صنایع فولادی برای به چرخش درآوردن تولید بدان نیازمند هستند. برای تولیدات مختلف و ذوب قراضه به کوره با درجه حرارت بالا نیاز است.

– قراضه های سبک

در کارگاه های تهیه قراضه از ماشین هایی نظیر چنگک مکانیکی، گیوتین، انواع خردکن سنگین، آهنرباهای الکترونیکی و پرس استفاده می شود. فلزاتی که کوچکت و نازکتر هستند به کمک پرس به شکل مکعب هایی بسته بندی می شوند.

– قراضه های سنگین

آهن آلات سنگین تر نظیر تیر آهن، پلیت هایی با ضخامت 1 سانتی متر و سایر فولادهای ضخیم ابتدا توسط هوا برش به قطعات کوچک تبدیل شده تا قابل ورود به دستگاه های خرد کن باشد و سپس توسط پرس به مکعب های فلزی فشرده شده تبدیل می گردند.

برای استفاده مجدد از فلزات ناخالصی های غیر فلزی آن را جداسازی می کنند و فلزات ظریف تر را به صورت خرد یا نازک شده پرس و بسته بندی می کنند. در نهایت همه ی آهن های بازیافتی را برای شارژ کوره به آن منتقل می کنند. حرارت کوره معادل 2000 درجه سانتی گراد است. برای تزریق به کوره ابتدا از آهن های ظریف تر استفاده می شود تا مذاب تشکیل شده و دمای کوره بالا رود تا با وارد کردن قراضه های ضخیم تر زمان ذوب کاهش پیدا کند. در حین ذوب، مواد افزودنی برای ایجاد درصد ترکیبات استاندارد به کوره اضافه می گردد. بعد از ذوب قراضه های تزریق شده، نمونه ای از محتویات کوره به واحدهای سنجش و کنترل کیفیت ارسال می گردد. از مواد داخل این کوره می توان انواع شمش و پروفیل های آهنی نظیر ناودانی، میلگرد، نبشی و … را قالب ریزی نمود.

• مطلب پیشنهادی:

طرح بازیافت آهن قراضه و تولید شمش و میلگرد

» نوشته مرتبط: فولاد ساختمانی چیست

مزایای تبدیل آهن قراضه

به دلیل اینکه آهن قراضه از ضایعات خود آهن آلات تولید شده است چیزی در حدود 75 درصد انرژی کمتری نسب به تبدیل از سنگ آهن نیاز دارد تا دوباره به فولاد تبدیل شود. از طرفی نبود معادن سنگ آهن طبیعی در بسیاری از کشورها، سبب شده است به فکر خرید ضایعات آهن باشند تا صنعت تولید فولاد خود را سرپا نگه دارند.

نبود آگاهی در نحوه بازیافت صنعتی قراضه سبب این نگاه شده است که فلزات برای این کار به میزان کافی وجود ندارد در حالی که در بازیافت صنعتی ارتباطی به مقدار آن ندارد، بلکه پایین بودن هزینه تولید و سود سرشار از مزیت های این فرایند است. به نظر می رسد با توجه به قرار گیری کشور ایران در همسایگی چندین کشور جنگ زده منبعی خوبی از آهن آلات قراضه را در دسترس داشته باشد، هرچند برخی نگاه ها سبب شده است که از ورود این ضایعات به دلیل امکان آلودگی شیمیایی به کشور جلوگیری شود.

وضعیت قراضه آهنی در ایران

در ایران میزان تولید آهن قراضه حدود 1.6 میلیون تن در سال است. میزان جمع‌ آوری این ماده اولیه در سراسر کشور بسیار کمتر از مصرف کارخانه‌های ذوب است. به عبارتی دیگر نیاز کارخانه‌ها 4 تا 5 میلیون تن در سال است، این در حالی  است که میزان جمع شده در سطح کشور کمتر از 50 درصد نیاز است. بر اساس سند افق چشم‌ انداز سال 1404 قرار است تولید فولاد کشور به رقم 55.000.000 تن در سال برسد. بنابراین برای رسیدن به چنین هدفی باید بیش از 20 تن قراضه در اختیار کارخانه‌های فولادی قرار بگیرد.

خریداران عمده قراضه های فلزی در ایران افراد دوره گرد و وانتی ها هستند که این محصول را با کمترین قیمت مانند کالایی بی ارزش و بدون ظابطه خریداری می کنند و به کارگاه های تفکیک آهن قراضه می فروشند. متاسفانه نبود اتحادیه سراسری قراضه فروشان سبب شده است که راه برای سود جویان در این عرصه هموار شود و مشکلات زیادی را متوجه این بخش کند. اگر تفکیک و جمع اوری قراضه ها مکانیزه و شناسنامه دار بود، مراکز ذوب کشور به راحتی محتوای کوره های خود را با قراضه و سنگ آهن تامین می کردند.

خرید و فروش آهن قراضه

به دلیل ارزشمندی این کالا و همچنین تامین خوراک کارخانجات ذوب آهن و تولید شمش های پروفیل فولادی بازار انواع قراضه داغ است. این کالا به صورت کیلویی و با توجه به خلوص، کیفیت و قیمت به روز آهن آلات قیمت گذاری می شود.